Beste oud patiënten en andere belangstellenden:

Leuk dat u weer inschakelt op de Pleisterplaats!

Omdat ik heel benieuwd ben wie zo nieuwsgierig is, zou ik graag een mailtje ontvangen.

Ook met nieuwtjes uit Selwerd/ Groningen of over uzelf!

Tot horens en een hartelijke groet,

Inez de Vries, huisarts

Decize, herfst 2015.

Inmiddels is het zaterdag 24 oktober geworden. De zon schijnt naar binnen om 10.00 uur op mijn hotelkamer uitkijkend op le port de Decize. Gisteravond nog 17 graden, geen wind.

Gisterochtend mocht ik meekijken met het spreekuur van dokter Alain, in dit provinciestadje ingeklemd tussen de Loire, het canal lateral en het canal de Nivernois. We zijn hier in de Bourgogne, midden in Frankrijk.

Het spreekuur was een belevenis!

Om 20 voor acht liep ik door de lange gang die langs de apotheek leidt naar le cabinet medical; Alain komt er met een klein zwart tasje van de andere kant ook aan en opent de deur.

De computer gaat aan en een persoonlijk pasje van de huisarts moet in een kaartlezer; na het invoeren van verschillende codes kan je aan het werk. Het blijkt toegang te geven tot een huisartseninformatiesysteem zoals we dat in Nederland ook kennen en is voorbehouden aan huisartsen die zich in het departement hebben gevestigd . Vervangen kan wel, met het pasje van de gevestigde huisarts.

Om 8.00 komt ochtendsecretaresse Sara binnen. Assistentes kennen ze hier niet: de dokter doet alles, van bloeddruk nemen tot uitstrijkjes en oren uitspuiten. Gelukkig wordt de telefoon wel aangenomen, deze gaat veelvuldig en er wordt geduld gevraagd van de patiënt, de dokter heeft het druk en gaat ook nog met vakantie volgende week. De eerstvolgende mogelijkheid voor een afspraak is pas 3 november. Sara sorteert de post: vaak komen dingen dubbel binnen, op de ordinateur en ook met de post. Ze is bezig met het op volgorde leggen van een stapel INR uitslagen voor de mensen die sintrom gebruiken.

Er komt een bleke magere jongeman aan de balie met een piercing door iedere wenkbrauw: hij heeft een recept nodig voor methadon en mag voor deze keer tussendoor geholpen worden. Er is hier niet de controle zoals bij de Nederlandse methadonposten waar de verslaafden hun hoeveelheid dagelijks ter plekke moeten opdrinken.

Meer mensen komen aan de balie; veel oudere dames die er keurig verzorgd uitzien met hun permanentjes. Vaak is het voor een herhaalrecept: daarvoor is een afspraak bij de dokter nodig.

Spoed gaat meestal direct naar het ziekenhuis zonder tussenkomst van de huisarts, ook kleine ongevalletjes zoals hechten wordt door de securite dan gewoon betaald. Substitutiezorg, dwz de huisarts moet meer overnemen van de specialist, hebben ze volgens mij nog niet echt van gehoord; of de invoering is lastig.

De eerste patiënten van het inloopspreekuur tussen 8 en 9 dienden zich aan. De gewone dingen. Er is hier een usine (fabriek), geen idee nog wat ze daar maken. Maar ik zag 2 vrouwen voorbij komen, vijftigers, die klachten van de rechter arm hadden gekregen van het trekken aan pakken van 20 kg. De een had een tenniselleboog en nekklachten, en de ander een ruptuur van een bovenarmspier. Voor die laatste dus geen infiltratie (lees: spuit) maar rust. Dit betekent ook formulieren invullen: beroepsongeval; dit voor de werkgever.

Er ligt een heel scala aan formulieren op het rommelige bureau van Alain. Veel schrijven, veel stempels op elk doorslagblad.

Na de dames met de rechterarmklachten, wordt de volgende patiënt aan mij geïntroduceerd: hij gebruikte drugs, heeft hepatitis C en nu levercirrhose , daarna kanker gekregen, maar wordt nu behandeld en is genezen. Dat de behandeling 20.000 euro per maand kost wordt door patiënt en arts verschillende keren aan mij medegedeeld! Ten dode opgeschreven en nu genezen, dat is toch wel heel bijzonder.

De patiënten zijn heel blij met hun dokter, die van elke serieuze zaak een grapje weet te maken.

Als er even geen patiënten zijn om half 9 gaan we een heerlijk kopje koffie drinken in de kroeg 2 deuren verderop. Gewoonte van de Fransen is om in het voorbij gaan iedere vage bekende een hand te geven of 2 zoenen op de wang. Conment ca va? Het duurt even voor we er zijn en kunnen dan aanschuiven bij de patiënt met de experimentele behandeling die we net hadden gezien op het spreekuur. En passant vraagt zijn echtgenote (een klein vrouwtje wat de hele tijd op een stukje kauwgom kauwt) wat voor accommodatie ik zoek als ik dan volgend jaar hier het medische team kom versterken. Al kauwende denkt zij over mijn antwoord na.

Dan is het verder naar de volgende patiënte.

Een dame met het model tonnetje en het haar netjes gecoiffeerd; ze is al 85 zie ik in het dossier. Alain maakt er een opmerking over en geeft een tikje op haar blote dikke buik. “maar dokter, ik ben al 85 en heb 8 kinderen!” “leven ze allemaal nog?” vraagt hij. Nee, 1 zoon blijkt te zijn omgekomen op zijn 26^ste bij een auto-ongeval. Dan telt ze de klein- en achterkleinkinderen; dat getal is niet bij mij blijven hangen. Alain tegen mij: “deze dame houdt van whisky”. (Is dat een grapje?) “Ja hoor, maar nooit voor 12.00 uur (midi)”. Vertelt ze terwijl ze opstaat om te vertrekken met een uitgebreid handgeschreven recept voor een lading aan geneesmiddelen.

Na een aantal patiënten vraag ik Alain waarom hij wel declareert maar niets in het dossier schrijft; hoe zit dat? O ja, dat doe ik alleen als er veranderingen zijn….

Gelukkig staat er wel een keurige medicatielijst en ook alle bloeduitslagen en specialistenbrieven zijn aan het dossier gekoppeld.

Iedere patiënt heeft zijn eigen pasje, wat na elk consult in de kaartlezer gestopt wordt voor het declareren. Het declareren is best ingewikkeld, de kosten voor chronische zieken gaan rechtstreeks naar de verzekering maar meestal betaalt men per checque of especes. (23 euro per consult)

Bij een latere patiënt op het afsprakenspreekuur informeert dokter Alain hoe het met de groentetuin gesteld is. De patiënt, een man midden 60 met grote snor die er s’nachts vaak af moet om te plassen (c’est le prostate) , vertelt erg grote coeur de boeuf te hebben. Ik vertaal dat als vleestomaten, wat blijkt te kloppen. De beide heren maken een gebaar met de handen van boven naar beneden waar zeker 50 cm tussen zit. In stukjes snijden en sauteer avec des onions: delicieux!

Ze watertanden, of pretenderen dat te doen.

Veel gelul dus maar de patiënten vinden het prachtig.

De dokter stapt zo een beetje in de leefwereld van zijn patiënten.

Ik wordt geïntroduceerd als de dokter die volgend jaar het team komt versterken; mijn aanwezigheid vindt niemand een probleem, integendeel.

Alain, ruim de pensioenleeftijd gepasseerd, gaat nog 5 jaar door met werken zegt hij, en zo vertelt hij af en toe een klein beetje over zichzelf aan de patiënten en aan mij, de observant. Zo aan de buitenkant is het een spel, waar iedereen vrolijk aan mee doet.

Apotheker Bertrand denkt er het zijne van:wat Alain beweert is niet noodzakelijkerwijs waar.

Maar dat begreep ik al en is niet zo heel belangrijk. Ook hier willen de patiënten een uitleg, of liever nog een naam/diagnose waar je mee thuis kan komen, voor hun ongemakken. Tot zo ver niets nieuws onder de zon.

Een lijntje trek ik hier naar de brief die Ko Middel schreef bij mijn afscheid: “Tutoyeren we elkaar nu, of niet? Met uw opvolger heb ik hier direct afspraken over gemaakt” . Hoe persoonlijk worden we? Ik denk nog steeds hetzelfde over professionele distantie; maar het is hier wel anders, althans aan de buitenkant.

Dokter Alain vertelde mij in een eerder contact met tevreden blik, dat zijn patiënten zo blij met hem zijn dat hij allerlei cadeau’s krijgt. Van fruit en groenten tot flessen whisky.

Zelf was ik altijd van mening dat het beter is om geen enkel cadeau aan te nemen. Je moet immers iedereen gelijk, en zo objectief mogelijk behandelen. Een cadeau kan wellicht betekenen dat die patient verwacht dat je voor hem of haar wat extra’s doet. Hoewel mevrouw T mij vaak verraste met kleine dingetjes… soms deed ik het dus wel.

Kan je een goede arts zijn als je cadeautjes aanneemt?? Misschien was ik wat te overdreven recht in de leer…

Richtlijn lijkt hier vooral ervaring te zijn. Nascholen hoeft niet, eenmaal huisarts is altijd huisarts. Op zich niets mis met persoonlijke ervaring, maar ik zie wel grote waarde in de in onze polder ontwikkelde protocollen en richtlijnen/ consensus. Want echte medische kennis kun je alleen met elkaar bepalen.

Wat zou het heerlijk zijn deze serieuze harde cijfers te verteren met een flesje warmbloedige Bourgondische wijn!

Wordt vervolgd.